Παρασκευή, Ιουλίου 21, 2006

Το καρφί.

Αφού έγραψα για το μονοπάτι και τα ίχνη, πρέπει να γράψω τώρα και για το καρφί.
Ίσως αυτό με βγάλει στον Γολγοθά.

Η πρώτη αίσθηση του καρφιού ήταν ένα σκουριασμένο καρφί, κρυμμένο κάτω από ένα ξύλο που με απειλούσε. Αν με τρυπούσε θα πάθαινα τέτανο. Ο Τέτανος ισοδυναμούσε με φριχτό θάνατο. Πρώτα, η περιοχή γύρω από τη πληγή γινόταν τούμπανο. Μετά αφόρμιζε βγάζοντας πύων. Ακολουθούσε υψηλός πυρετός και τελικά σπασμοί που σμπαράλιαζαν την καρδιά σου. Έτσι πέθανε μια δεύτερη εξαδέλφη μου στο χωριό, από τέτανο που πήρε στο δάκτυλο του ποδιού, καθώς έλυνε και έδενε τα ζώα στο σταύλο.

Ήταν όμως και ακίνδυνα καρφιά στον τοίχο. Από κει κρεμούσε ο παππούς το πουκάμισό του. Τα ρούχα των παλαιών κρέμονταν από καρφιά στους τοίχους ή πίσω από τη πόρτα. Ήταν ντρίλινα ρούχα, φτωχικά που δεν είχαν απαιτήσεις για μια κρεμάστρα. Ακολουθούσαν τρόπω τινά, τη κοσμοθεωρία των κατόχων τους που δεν είχαν γενικώς απαιτήσεις από τη ζωή, πλην της επιβίωσης.

Από καρφιά επίσης κρέμονταν το σακούλι με το ψωμί, οι προμήθειες του χειμώνα, καμιά κοτσίδα σκόρδα και άλλα χρειαζούμενα για το καθημερινό μαγείρεμα. Ντουλάπια δεν υπήρχαν. Τα πάντα ήταν έκθετα και ο πιο απλός τρόπος για να καταλάβεις τη ζωή των ανθρώπων, ήταν να γυροφέρεις το βλέμμα πάνω στους τοίχους.

Μεγαλώνοντας έμαθα και άλλες χρήσεις του καρφιού. Ήταν το κατ εξοχήν εργαλείο του χτίστη, όταν επρόκειτο να αλφαδιάσει τον τοίχο. Κρεμούσε από ένα καρφί το νήμα στο τέλος του οποίου στερέωνε μια πέτρα. Επίσης και ο ξυλουργός κάρφωνε καρέκλες, τραπέζια και παραθυρόφυλλα, βίδες δεν υπήρχαν.

Περίπου στη εφηβεία μου, πέρασα στη μεταφορική σημασία του λήμματος. «Καρφί» ήταν ο «χαφιές».Τον «κάρφωσε» επίσης φάνταζε σαν προδοσία μεταξύ συμμαθητών, συνήθως κάτι γυαλάκιες, πρώτοι μαθητές που τα σφύριζαν όλα στους καθηγητές. Αυτά που πετάγονταν σε συζητήσεις επίσης σαν «σφήνες» κακόβουλες ήταν «καρφιά».

Στην ίδια περίοδο, έμαθα και τη λογοτεχνική απόδοση της λέξης που μου φαινόταν κάπως παθιάρικη: τον/την κάρφωσε με τα μάτια, προκειμένου να γίνει έκδηλο κάποιο μήνυμα, μάλλον ερωτικό ή άλλης εξαιρετικής σημασίας!

Στο βάθος του νου, παρ όλα αυτά, έμενε σταθερή η φρικιαστική εικόνα της Σταύρωσης. Μου ήταν αδιανόητη η αγριότητα της πράξης και ανατρίχιαζα μέσα στις εκκλησιές με τον Εσταυρωμένο. Ο νους μου ακόμα εξεγείρεται στην μεθοδική έκθεσή της και μάλιστα για να εξυπηρετηθούν οι σκοποί της λατρείας ή και η ίδια η λατρεία.

Ενήλικας, απέκτησα ιδέες που καρφώνονταν στο μυαλό, ως εμμονές, τις οποίες δεν μπορούσα να ξε-καρφώσω με τίποτα. Πολλοί, κατά το ρεύμα, είπαν ότι γίνεται μόνο με "ειδική" βοήθεια.

Πρόσφατα το «καρφί» με παραπέμπει σε έντυπο.

Από τη στιγμή που εμμονή και έντυπο συναντήθηκαν υπήρχε ένας σημαντικός λόγος να αρχίσω να γράφω. Κι έτσι βγήκα στο μικρό προσωπικό Γολγοθά μου.

5 σχόλια:

Nassos K. είπε...

Ωραίο post. Ωραίο blog.
:)

Nassos K.

aspic είπε...

Αυτό το τελευταίο με το "καρφί",το έντυπο, που έγινε αφορμή να γράψεις τι σημαίνει;
Ότι είσαι δημοσιογράφος και ασχολείσαι με κίτρινα και κουτσομπολίστικα θέματα;
Για αυτό βάψαμε κίτρινο και το υποβρύχιο;(και μιάς και το ανέφερα,επί δέκα μέρες όταν έμπαινα στο μπλόγκ δέν έβλεπα τίποτα άλλο,εκτός από ένα κίτρινο φόντο.Που ωφείλεται αυτό; συμβαίνει το ίδιο και με σας; ).

Το λοιπόν,εγώ την κατάλαβα που τη πήγαινες τη δουλειά.
Κάτι οι πεζοπορίες κάτι οι ρομαντικές βόλτες στην παραλία,τελικά ήλθες στο θέμα.
Απο μικρή και εσύ λοιπόν,βλέπεις με αρπακτική διάθεση τον σταυρωμένο στην εκκλησία.Θέλεις να τον πιάσεις και να τον ξεσκίσεις (ίσως και ερωτικά),μετά να τον πετάξεις στα σκουπίδια και να πάρεις την θέση του στο σταυρό.
Ή στην πιο απλή περίπτωση,θέλεις να του κλεψεις τα καρφιά και να καρφώσεις τον εαυτό σου.
Μολόγοτα διανάθενα,γιατί δέν τα μολογάς;
Αυτό που δέν ξέρω,είναι άν γράφεις για να σταυρωθείς,ή θέλεις να σταυρώνεσαι για να γράφεις.
Σίγουρα όμως η γραφή αντιστοιχεί στα καρφιά και η επικοινωνία σου με τους αναγνώστες στην σταύρωση (βέβαια πολλές φορές μπορεί να σταυρώνεις και εσύ τους αναγνώστες σου μέχρι να τους πείς τι θέλεις,αλλά άς μήν το κάνουμε τώρα θέμα αυτό).

Βέβαια ξέρεις, πώς με το να σταυρώσεις τον ευατό σου στο σπίτι σου ιδιωτικώς,δέν λέει τίποτα.
Πρέπει να το κάνεις ενώπιον του πλήθους.
Και μάλιστα πρέπει να το κάνεις έτσι,ώστε αυτό το πλήθος να ταυτιστεί μαζί σου στο σταυρό.
Και πάλι όμως δέν ξέρω,άν θέλεις να εκδικηθείς τον κόσμο για αυτό σταυρώνεις τον εαυτό σου,η θέλεις να εκδικηθείς τον εαυτό σου,για αυτό σταυρώνεις τον κόσμο.
Σίγουρα όμως κάποιον θέλεις να εκδικηθείς και κάποιον να σταυρώσεις.

Ψάχνεις λοιπόν πότε στην έρημο και πότε στην ιερουσαλημ,πότε καλείς τους άλλους σε μέγα δείπνο και πότε τους παίρνεις στο κυνήγι με το βούρδουλα,προσπαθώντας να βρείς πειστικούς λόγους για την σταύρωσή σου.
Κανείς όμως δέν σε καταλαβαίνει,κανέναν δέν καταλαβαίνεις και εσύ.
Νοιώθεις σάν να ήλθες σε λάθος εποχή,σάν να μήν υπάρχει κανένας συγχρονισμός με τον κοσμο.
Νοιώθεις μόνη,τραγικά μόνη.
Όλος ο κόσμος,εσύ και ο εαυτός σου.
Και σου προκαλεί πόνο αυτό.
Αφόρητο πόνο.
Τόσο μεγάλο πόνο,που δέν σε αφήνει να καταλάβεις,πώς επιτέλους ......


















































....μόλις κατάφερες να σταυρωθείς.

(εγώ πάντως νίπτω τας χείρας μου,μιάς και απο μικρός φαντασιώνομαι τον πόντιο πιλάτο.
Εξ άλλου,την ίδια αυτοκάθαρση πετυχαίνει κάποιος νομίζω,είτε καρφώσει τα χέρια του είτε τα πλύνει).

χαμίνι είπε...

Μήπως καρφώνουμε τον κόσμο στην απελπίστική μας έσχατη προσπάθεια να μείνει για λίγο ακίνητος, να προλάβουμε ν' ανέβουμε; Μήπως σκουριάσαν τα καρφιά και πεθαίνουμε όλοι από τέτανο; Πότε επιτέλους θα πάψουμε να χρειαζόμαστε καρφιά;

Καλή πορεία ντιάνα με εμμονές και πάθη ασυγκράτητα!

Rodia είπε...

ΕΞΟΧΟ!!
:-))

dianathenes είπε...

Πρώτα- πρώτα ευχαριστώ για τα σχόλια όλους, ιδιαίτερα εσάς Nasso και Rodia που είστε καινούργοι στο Υποβρύχιό μας.

Και αρχίζω τη σταύρωση των αναγνωστών μου Ασπικ :)

Είναι περίεργο τελικά το πώς λειτουργούμε όταν γράφουμε. Επιασα να γράφω το «καρφί» από αναγκαιότητα συνειρμική: μονοπάτι, ίχνη, καρφί, Γολγοθάς.

Θα μπορούσαν οι ίδιες λέξεις να σχηματίζουν διαφορετικό συνειρμό. Φερ ειπείν, μονοπάτι>ίχνη> θησαυρός.

Φαίνεται όμως ότι ο καθένας προβάλλει στις λέξεις ό,τι έχει μέσα του.
Στη δική μου περίπτωση είχα τη σταύρωση, όπως λες Ασπικ.

Το ερώτημα που θέτω τώρα στον εαυτό μου είναι, αν γι αυτό ευθύνεται η χριστιανική παιδεία που όλοι έχουμε ή αν κάθε άνθρωπος περνά από τη διαδικασία της «σταύρωσης» προκειμένου να τελειωθεί.

Δε θα μπορούσε να τελειωθεί μέσα από τη χαρά και να ασπαστεί σαν θεό το κρασί και τον Διόνυσο αντί το καρφί και τον Εσταυρωμένο;

Αν δεχτούμε σαν ορθή τη πρώτη υπόθεση - ότι τελείωση έχουμε μόνο μέσω του πόνου, πώς είναι δυνατό ένα κείμενο που πραγματεύεται το καρφί (πόνο) να μη δημιουργεί αρνητικό συναίσθημα;

Φαίνεται λοιπόν ότι εκείνο που μετρά είναι το μέσον που χρησιμοποιήσαμε. Εδώ η γλωσσολογία, μέσω της οποίας προσέγγισα τη λέξη «καρφί», ας πούμε «διαχρονικά». Θα μπορούσα να περιεργαστώ το «καρφί» μορφολογικά ή ετυμολογικά, το αποτέλεσμα θα ήταν το ίδιο: το σημαίνον (η λέξη) θα έχανε το «ειδικό της βάρος» του πόνου παράγοντας ταυτόχρονα "νόημα".

Αυτό που πέτυχα επομένως εξετάζοντας τη λέξη καθαρά γλωσσολογικά, είναι ότι πέρασα με τον πλέον ανώδυνο τρόπο μέσα από κάτι οδυνηρό. Η γλωσσολογία ως μέσο «ουδέτερο», λειτούργησε σαν μπούσουλας. Κοντολογίς, αντί να οδηγήσω εγώ τη γλώσσα, με οδήγησε αυτή.

Βλέπουμε λοιπόν, ότι παρόλο που με τον αρχικό μου συνειρμό οδηγήθηκα στον «Γολγοθά», ο τρόπος που χειρίστηκα το «μέσο», τον πόνο δηλαδή, μπορεί να μου επιτρέψει να κινηθώ εκ νέου, με αντίθετη όμως φορά τώρα, ώστε να καταλήξω πάλι στο μονοπάτι: «γολγοθάς>καρφί>μονοπάτι» ( αυτή δεν είναι εξ άλλου και η διαδικασία της «ανάστασης» (ανά + ίσταμαι).

Εν άλλοις, κάνουμε ένα κύκλο «μονοπάτι>καρφί>Γολγοθάς>καρφί>μονοπάτι». Το «μονοπάτι» είναι το σημείο εκκίνησης ή απόληξης, πράγμα που δεν συμβαίνει με το «καρφί» (οδύνη). Αυτό είναι το μέσο. Μπορούμε έτσι να πούμε, ότι πρωταρχικό συστατικό μας είναι η ζωή, αφού από κει ξεκινούμε και εκεί καταλήγουμε και ότι το μεσοδιάστημα ( η τροχιά μας) είναι ο «θάνατος» ( καρφί) δηλαδή η περίοδος που λογίζεται σαν ζωή.

Σύμφωνα με αυτή τη λογική, αν δεν είναι δυνατόν να διαγράψουμε την τροχιά μας με κρασί και Διόνυσο τλχ μπορούμε να απομονώσουμε την οδύνη της. Σε αυτή την αποδυνάμωση του πόνου στηρίζονται και οι στωικοί που μας συμβουλεύουν την «ολύμπια» θεώρηση των πραγμάτων>κάτι ανάλογο με το «πλύσιμο των χεριών που προτείνει ο Ασπικ.

Νομίζω ότι ολόκληρη η ζωή μας αυτό είναι: μια επιλογή αν θα επιμένουμε στη σταύρωσή μας ή αν θα εξασκηθούμε να διαφύγουμε μέσω κάποιων κωδικών. Εμείς οι δυτικοί επιμένουμε μόνο στη «σταύρωση». Η Ανατολική φιλοσοφία επιλέγει το «μονοπάτι», την δοκιμασία, την οδύνη αλλά ποτέ δεν καταλήγει στην σταύρωση. Τελικώς η χριστιανική θρησκεία είναι πολύ κραυγαλέα! Δεν έχει λοιπόν τη σταύρωση σαν κατάληξη η συγγραφή αλλά αντίθετα, αποτελεί ένα μέσο να κατεβούμε από τον σταυρό, να αφαιρέσουμε τα καρφιά, να σβήσουμε τα ίχνη και να ξαναπάρουμε το μονοπάτι...Ενα μέσο να ακροπατούμε στον θάνατο πετώντας από τη ζωή στη ζωή. Κάπως έτσι: Ζωή- γραφή- ζωή = Ζωή-θάνατος-ζωή.


Και για να επιστρέψω στο κείμενο.
Φαίνεται ότι η γλώσσα από μόνη της έχει πολύ μεγαλύτερη σημασία από αυτό που δηλώνει. Εκεί, σε αυτό το «ειδικό βάρος» της λέξης που διασπάται και όχι σε αυτό που δηλώνει θα πρέπει να στηρίζεται ολόκληρη η Ποίηση. Μήπως αυτό δεν έκανε και η Κ. Δημουλά στον «Πληθυντικό Αριθμό»; Χρησιμοποίησε την γλώσσα σαν «όχημα» για να παράγει νόημα.

"Ο έρωτας,
όνομα ουσιαστικόν,
πολύ ουσιαστικόν,
ενικού αριθμού,
γένους ούτε θηλυκού, ούτε αρσενικού,
γένους ανυπεράσπιστου.
Πληθυντικός αριθμός
οι ανυπεράσπιστοι έρωτες".


Σε αυτή την αποδυνάμωση του νοήματος της μονάδας που γεννά όμως Νόημα, πρέπει να συνίσταται και ο Λόγος. Εκεί πρέπει να στηρίζεται και η Τέχνη.


Υγ. Μικρό καρφί στο μυαλό μου: επικίνδυνη αποδυνάμωση/αφαίρεση στις μέρες μας, καθότι καταργεί τελείως τη λέξη είναι η εικόνα. Μας δίνει το σημαινόμενο ( μήνυμα) χωρίς να χρησιμοποιεί το σημαίνον ( τη λέξη). Καταργεί δηλαδή το μέσον που διαθέτουμε για να διαγράψουμε τη τροχιά του θανάτου ανώδυνα και να φτάσουμε στη ζωή- απ όπου προήλθαμε.

Αν όμως η εικόνα παράγει «Λόγο», τότε έχουμε αποζημίωση. Οπως και όλες οι άλλες τέχνες.

Αυτά σκέφτηκα και αν δεν τα είπα καλά μη με .....σταυρώσετε.